سدیم سولفیت (سولفیت سدیم) یک نمک سدیم محلول سولفورو اسید (سولفیت) با فرمول شیمیایی Na2SO3 است. از آن به عنوان یک نگهدارنده برای جلوگیری از خشک شدن میوه های خشک و نگهداری گوشت و همچنین کاهش میزان سطح کلر در استخر مورد استفاده قرار می گیرد.
سدیم سولفیت پودری سفید و بی رنگ است و به عنوان یکی از نمک های معدنی سدیم شناخته می شود و به دو شکل بدون آب و آبدار (7 آبه) وجود دارد. داشتن خواص ضد میکروبیایی و کاهندگی باعث شده اند که این ماده در صنایع مختلفی به کار برده شود.
خرید سدیم سولفیت
برای خرید آنلاین سدیم سولفیت با بهترین قیمت و تضمین کیفیت از بهترین برندهای موجود بازار از فروشگاه معتبر ای‌آز بازدید نمائید
فهرست مطالب
نگاهی به تاریخچه کشف سدیم سولفیت
سدیم سولفیت برای اولین بار در سال 1625 توسط یوهان رودولف گلابر، شیمیدان آلمانی، کشف شد. گلابر این ماده را از آب چشمه ای در اتریش استخراج کرد و آن را «نمک گلابر» نامید.
گلابر کاربردهای مختلفی برای سولفیت سدیم کشف کرد، از جمله استفاده از آن به عنوان ماده سفید کننده، ضدعفونی کننده و تثبیت کننده. سولفیت سدیم به سرعت به یک ماده ارزشمند در صنایع مختلف تبدیل شد.
در قرن نوزدهم، روش های جدیدی برای تولید سولفیت سدیم توسعه یافت. این روش ها باعث افزایش تولید سولفیت سدیم و کاهش قیمت آن شد. این امر باعث شد که سولفیت سدیم برای کاربردهای بیشتری در دسترس قرار گیرد.
ساختار سدیم سولفیت
سولفیت سدیم یک ترکیب یونی است که از دو کاتیون سدیم (Na+) و یک آنیون سولفیت (SO32-) تشکیل شده است. اتم گوگرد در مرکز قرار دارد و توسط سه اتم اکسیژن احاطه شده است. دو اتم اکسیژن با پیوندهای دوگانه به اتم گوگرد متصل شده اند و اتم اکسیژن سوم با پیوند منفرد به اتم گوگرد متصل شده است. کاتیون های سدیم به صورت نامحدود به آنیون های سولفیت متصل می شوند تا شبکه ای تشکیل دهند.
سولفیت سدیم یک ترکیب سفید کریستالی است که در آب محلول است. این ماده در صنایع غذایی، کاغذسازی، پارچه سازی، شیمیایی و معدنی کاربرد دارد.
روش تهیه سدیم سولفیت
روش های مختلفی برای تهیه سولفیت سدیم وجود دارد. یکی از روش های رایج، واکنش دی اکسید گوگرد با محلول سدیم هیدروکسید است. در این واکنش، دی اکسید گوگرد با یون های هیدروکسید واکنش داده و سولفیت سدیم و آب تولید می کند.
فرمول واکنش:
SO2 + 2NaOH → Na2SO3 + H2O
روش انجام واکنش:
- ابتدا محلول سدیم هیدروکسید را در یک ظرف مناسب آماده کنید.
- سپس دی اکسید گوگرد را به آرامی به محلول سدیم هیدروکسید اضافه کنید.
- واکنش را تا زمانی که رسوب سفید سولفیت سدیم تشکیل شود، ادامه دهید.
- پس از تشکیل رسوب، آن را از محلول جدا کرده و خشک کنید.
روش دیگر تهیه سولفیت سدیم، واکنش سولفات سدیم با اسید سولفوریک است. در این واکنش، سولفات سدیم با یون های هیدروژن واکنش داده و سولفیت سدیم و اسید هیدروکلریک تولید می کند.
فرمول واکنش:
Na2SO4 + H2SO4 → Na2SO3 + 2HCl
روش انجام واکنش:
- ابتدا محلول اسید سولفوریک را در یک ظرف مناسب آماده کنید.
- سپس سولفات سدیم را به آرامی به محلول اسید سولفوریک اضافه کنید.
- واکنش را تا زمانی که رسوب سفید سولفیت سدیم تشکیل شود، ادامه دهید.
- پس از تشکیل رسوب، آن را از محلول جدا کرده و خشک کنید.
علاوه بر این دو روش، روش های دیگری نیز برای تهیه سولفیت سدیم وجود دارد. به عنوان مثال، می توان سولفیت سدیم را از منابع طبیعی مانند سنگ سولفیت سدیم نیز استخراج کرد.
خواص شیمیایی و فیزیکی سدیم سولفیت
| ویژگی | مقدار |
|---|---|
| فرمول شیمیایی | Na2SO3 |
| جرم مولی | 126.043 گرم بر مول |
| نقطه ذوب | 500 درجه سانتیگراد |
| نقطه جوش | 1250 درجه سانتیگراد |
| انحلال پذیری در آب | 27 گرم در 100 میلی لیتر آب در دمای 20 درجه سانتیگراد |
| اسیدیته | 1.74 |
| ساختار | یونی |
| رنگ | سفید |
| بو | بی بو |
| مزه | بی مزه |
| پایداری در برابر گرما | پایدار |
| حلالیت در آب | محلول |
کاربردهای سدیم سولفیت
سدیم سولفیت کاربردهای زیادی در صنایع مختلف دارد. از جمله کاربردهای مهم سولفیت سدیم می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- 1.سفید کردن: سولفیت سدیم به عنوان یک ماده سفید کننده در صنایع غذایی، کاغذسازی و پارچه سازی استفاده می شود. در صنایع غذایی، سولفیت سدیم برای سفید کردن میوه ها، سبزیجات و غلات استفاده می شود. در صنایع کاغذسازی، سولفیت سدیم برای سفید کردن خمیر کاغذ استفاده می شود. در صنایع پارچه سازی، سولفیت سدیم برای سفید کردن پارچه ها استفاده می شود.
- 2.ضد عفونی کننده: سولفیت سدیم به عنوان یک ضد عفونی کننده در آب آشامیدنی و مواد غذایی استفاده می شود. سولفیت سدیم باکتری ها و قارچ ها را از بین می برد و به حفظ ایمنی آب آشامیدنی و مواد غذایی کمک می کند.
- 3.تثبیت کننده: سولفیت سدیم به عنوان یک تثبیت کننده در مواد غذایی، داروها و رنگ ها استفاده می شود. سولفیت سدیم از اکسیداسیون مواد غذایی، داروها و رنگ ها جلوگیری می کند و به حفظ کیفیت آنها کمک می کند.
- سایر کاربردها: سولفیت سدیم در صنایع دیگر نیز کاربرد دارد، از جمله:
- 4.در صنایع شیمیایی برای تولید مواد دیگر مانند اسید سولفوریک، کربنات سدیم و سیانید سدیم
- 5.در صنایع معدنی برای استخراج فلزات
- 6.در صنایع چوب برای جلوگیری از پوسیدگی چوب
- 7.در صنایع نفت و گاز برای جلوگیری از خوردگی
خطرات سدیم سولفیت
سولفیت سدیم یک ماده تحریک کننده است که می تواند باعث سوزش چشم، بینی و گلو شود. همچنین می تواند باعث واکنش های آلرژیک در برخی افراد شود.بنابراین هنگام کار با سدیم سولفیت از دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید.
اگر سولفیت سدیم را استنشاق کردید، به هوای تازه بروید و در صورت بروز مشکل تنفسی، به پزشک مراجعه کنید.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) میزان مصرف مجاز روزانه (ADI) سولفیت سدیم را 0.7 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن تعیین کرده است.
نحوه صحیح نگهداری و بسته‌بندی سدیم سولفیت
سولفیت سدیم باید در مکانی خشک و خنک نگهداری شود. دمای مناسب برای نگهداری سولفیت سدیم بین 15 تا 25 درجه سانتیگراد است. سولفیت سدیم باید در ظرف های در بسته نگهداری شود تا از تماس با هوا و رطوبت جلوگیری شود.
سولفیت سدیم معمولاً در کیسه های پلاستیکی یا کاغذی بسته بندی می شود. کیسه های پلاستیکی باید دارای لایه ای از فویل آلومینیوم باشند تا از تماس سولفیت سدیم با هوا و رطوبت جلوگیری شود. کیسه های کاغذی باید در بسته های چند لایه بسته بندی شوند تا از نفوذ هوا و رطوبت جلوگیری شود.
بازار جهانی سدیم سولفیت
بازار جهانی سدیم سولفیت در سال 2022 حدود 11.5 میلیارد دلار ارزش داشت و انتظار می‌رود تا سال 2028 به 14.7 میلیارد دلار برسد. این رشد به دلیل افزایش تقاضا برای سولفیت سدیم در صنایع مختلف، از جمله صنایع غذایی، کاغذسازی، پارچه سازی، شیمیایی و معدنی، است.
چین بزرگترین تولید کننده و مصرف کننده سولفیت سدیم در جهان است. سایر تولیدکنندگان مهم سولفیت سدیم عبارتند از ایالات متحده، هند، ژاپن و روسیه.
بازار جهانی سولفیت سدیم با چالش هایی مانند افزایش مقررات زیست محیطی و نگرانی های ایمنی روبرو است. با این حال، انتظار می رود که تقاضا برای سولفیت سدیم در سال های آینده همچنان افزایش یابد.
