خرید ان-هگزان
برای خرید آنلاین ان-هگزان با بهترین قیمت و تضمین کیفیت از بهترین برندهای موجود بازار از فروشگاه معتبر ای‌آز بازدید نمائید
فهرست مطالب
نگاهی به تاریخچه ان-هگزان
ان-هگزان یک ماده طبیعی است که در نفت خام و گاز طبیعی یافت می شود. اولین بار در سال 1848 توسط شیمیدان فرانسوی “چارلز فرانسوا دو ماریکور” (Charles-François de Margueritte) شناسایی شد. وی این ماده را از نفت خام استخراج کرد و آن را “هگزان” نامید.
در سال 1865، شیمیدان فرانسوی “چارلز ادوارد مارتین” (Charles-Édouard Martin) ساختار شیمیایی ان-هگزان را تعیین کرد. وی نشان داد که این ماده یک هیدروکربن آلیفاتیک اشباع با زنجیر مستقیم است.
در اوایل قرن بیستم، ان-هگزان به عنوان یک حلال در صنایع مختلف مورد استفاده قرار گرفت. این ماده به دلیل حلالیت بالایی که در مواد غیر قطبی دارد، برای استخراج روغن از دانه ها و گیاهان مناسب است. همچنین به عنوان یک حلال در تولید رنگ، پلاستیک، و سایر محصولات شیمیایی استفاده می شود.
در سال 1950، ان-هگزان به عنوان یک سوخت مورد استفاده قرار گرفت. این ماده به دلیل نقطه جوش پایینی که دارد، به عنوان یک سوخت مناسب برای جت هواپیماها و موشک ها شناخته می شود.
ساختار ان-هگزان(زنجیره6کربنه)
ان-هگزان یک هیدروکربن آلیفاتیک اشباع با زنجیر مستقیم است. این ماده از شش اتم کربن و چهارده اتم هیدروژن تشکیل شده است. اتم های کربن در ان-هگزان به صورت زنجیره ای مستقیم به یکدیگر متصل شده اند.
ساختار شیمیایی ان-هگزان به صورت زیر نشان داده می شود:
CH3-CH2-CH2-CH2-CH2-CH3
در این ساختار، اتم های کربن با یک خط مستقیم به یکدیگر متصل شده اند. اتم های هیدروژن نیز به اتم های کربن متصل شده اند.
ان-هگزان دارای شش اتم کربن با هیبریداسیون sp3 است. این بدان معناست که هر اتم کربن دارای چهار اوربیتال هیبرید sp3 است. این اوربیتال ها به صورت متقارن در فضا قرار گرفته اند و زاویه بین آنها 109.5 درجه است.
ان-هگزان یک ماده غیر قطبی است. این بدان معناست که بار الکتریکی آن به طور مساوی در سراسر مولکول توزیع شده است. این ویژگی باعث می شود که ان-هگزان در حلال های غیر قطبی مانند نفت، روغن، و چربی ها حل شود.
روش تولید ان-هگزان
ان-هگزان به طور طبیعی در نفت خام و گاز طبیعی یافت می شود و همچنین به عنوان یک محصول جانبی از فرآیندهای پالایش نفت تولید می شود.
**روش های تولید ان-هگزان از نفت خام
دو روش اصلی برای تولید ان-هگزان از نفت خام وجود دارد:
- تقطیر
- هیدروکراکر
تقطیر
در روش تقطیر، نفت خام در یک برج تقطیر حرارت داده می شود. اجزای مختلف نفت خام با توجه به نقطه جوش آنها از هم جدا می شوند. ان-هگزان با نقطه جوش 68.8 درجه سانتیگراد، در قسمت میانی برج تقطیر جمع آوری می شود.
هیدروکراکر
در روش هیدروکراکر، نفت خام با بخار آب و هیدروژن در دما و فشار بالا واکنش می دهد. در این واکنش، مولکول های بزرگ نفت خام به مولکول های کوچکتر، از جمله ان-هگزان، شکسته می شوند.
**روش های تولید ان-هگزان از گاز طبیعی
ان-هگزان همچنین می تواند از گاز طبیعی تولید شود. در این روش، گاز طبیعی با بخار آب و هیدروژن در دما و فشار بالا واکنش می دهد. در این واکنش، مولکول های متان و اتان گاز طبیعی به مولکول های کوچکتر، از جمله ان-هگزان، شکسته می شوند.
تصفیه ان-هگزان
ان-هگزان تولیدی از نفت خام یا گاز طبیعی معمولاً حاوی مقادیر کمی از سایر هیدروکربن ها است. این هیدروکربن ها باید از ان-هگزان جدا شوند تا کیفیت آن بهبود یابد. این کار معمولاً با استفاده از روش های تقطیر یا کروماتوگرافی انجام می شود.
نامهای متداول ان-هگزان
نامهای متداول ان-هگزان که به کار برده میشوند عبارتند از:نئوهگزان (neohexane)،ایزوهگزان (isohexane) ، ان هگزان (n-hexane) ، دی پرپیل (dipropyl) , هگزيل هيدريد (hexyl hydride) ,هگزان معمولي (normal hexane) , اسكيلي سولو B (Skellysolve B)
ویژگی ها و مشخصات فیزیکی و شیمیایی ان-هگزان
| ویژگی | مقدار |
|---|---|
| فرمول شیمیایی | C6H14 |
| شکل ظاهری | مایع بی رنگ با بوی ضعیف نفتی |
| نقطه جوش | 68.8 °C |
| نقطه ذوب | -95 °C |
| دانسیته | 0.659 g/cm3 |
| فشار بخار | 17.60 kPa در 20 °C |
| نقطه فلش | 22.7 °C |
| حلالیت | قابل حل در حلال های غیر قطبی مانند نفت، روغن، و چربی ها |
| قطبیت | غیر قطبی |
| سمیت | کم |
کاربردهای ان-هگزان
ان-هگزان یک ماده صنعتی مهم است که در طیف گسترده ای از کاربردها استفاده می شود.
کاربرد به عنوان یک حلال
ان-هگزان به عنوان یک حلال غیر قطبی در صنایع مختلفی از جمله صنعت رنگ، صنعت داروسازی، صنعت مواد غذایی، و صنعت تولید مواد آرایشی استفاده می شود. این ماده به دلیل حلالیت بالایی که در مواد غیر قطبی دارد، برای استخراج روغن از دانه ها و گیاهان مناسب است. همچنین به عنوان یک حلال در تولید رنگ، پلاستیک، و سایر محصولات شیمیایی استفاده می شود.
کاربرد به عنوان یک سوخت
ان-هگزان به دلیل نقطه جوش پایینی که دارد، به عنوان یک سوخت مناسب برای جت هواپیماها و موشک ها شناخته می شود. این ماده همچنین به عنوان یک سوخت جایگزین برای بنزین در خودروها مورد استفاده قرار می گیرد.
ان-هگزان همچنین در کاربردهای زیر استفاده می شود:
- تمیز کردن و گریس زدایی تجهیزات
- استخراج مواد معدنی
- تولید جوهر چاپ
- تولید چسب
- تولید مواد آرایشی
- تولید داروها
خطرات و موارد ایمنی ان-هگزان
هنگام کار با نرمال هگزان شرایط ایمنی مطلوب را ایجاد کنید زیرا در صورت مواجهه با غلظت های بالا منجر به افسردگی، تشنج، کما و مرگ می شود.
.*مایع خطرناک و قابل اشتعال با نقطه فلش پایینی است.
.*در صورت بلعیدن و ورود به مجاری تنفسی ممکن است کشنده باشد.
.*بلعیدن آن باعث تهوع، سردرد و ورم شکم می شود.
.*استنشاق آن باعث تحریک سیستم تنفسی، سرفه و افسردگی خفیف می شود، در صورت استنشاق از محیط خارج شده و هوای تازه تنفس کرده و استراحت کنید.
.*در صورت تماس با پوست باعث قرمزی، خشکی و تحریک آن می شود. هنگام تماس لباس های آلوده را فورا تعویض کنید و محل تماس را با آب و صابون شستشو دهید.
.*در صورت تماس با چشم باعث قرمزی و درد آن می شود. پس از تماس چشم ها را برای چند دقیقه با آب فراوان شستشو دهید.
.*می تواند باعث خواب آلودگی و سرگیجه شود.
.*برای محیط زیست و زندگی آبزیان بسیار خطرناک است.
.*در صورت آتش سوزی می توانید از اسپری آب، کربن دی اکسید و فوم برای خاموش کردن آن استفاده کنید.
با رعایت نکات ایمنی خطرات ناشی از کار با ان-هگزان را تا حد زیادی کاهش دهید.
عوارض ان-هگزان برای حیوانات
افرادی که در محل کار خود از حیوانات نگهداری می‌کنند و خوب نمی‌دانند که ان-هگزان چیست و چه عوارضی دارد، باید بدانند که ان-هگزان برای حیوانات نیز سمی است. ان-هگزان می‌تواند به سیستم عصبی محیطی و سپس به سیستم عصبی مرکزی حیوانات نفوذ کند و به آنها آسیب برساند. در اصل، خود هگزان سمی نیست. این مشکل به دلیل وجود یکی از متابولیت‌های آن به نام هگزان -2.5- دیون با فرمول شیمیایی C6H10O2 است.
شرایط نگهداری و بسته بندی ان-هگزان
ان-هگزان را باید در مکانی خنک و خشک و دور از منابع اشتعال نگهداری کنید. دمای نگهداری ان-هگزان باید کمتر از 30 درجه سانتیگراد باشد.
ان-هگزان را باید در ظروف دربسته و مقاوم در برابر اشتعال نگهداری کنید. این ظروف باید دارای برچسب هشدار دهنده باشند که خطرات ان-هگزان را به اطلاع افراد برساند.
ان-هگزان معمولاً در بشکه های فلزی یا مخازن پلاستیکی بسته بندی می شود. ظروف فلزی ان-هگزان معمولاً از فولاد یا آلومینیوم ساخته می شوند. ظروف پلاستیکی ان-هگزان معمولاً از پلی اتیلن ساخته می شوند.
حجم بسته بندی ان-هگزان معمولاً بین 200 تا 1000 لیتر است.
واکنش ان-هگزان با اسیدهای آلی
اسیدهای آلی مانند استیک اسید (CH3COOH) و فرمیک اسید (HCOOH) می توانند با ان-هگزان واکنش دهند و محصولاتی تولید کنند که شامل گروه های کربوکسیل (COOH) هستند.
به عنوان مثال، واکنش ان-هگزان با استیک اسید تولید هگزانوئیک اسید (C6H13COOH) را به همراه دارد:
C6H14 + CH3COOH → C6H13COOH + CH4
در این واکنش، هیدروژن یونیزه شده از استیک اسید با یک اتم کربن از ان-هگزان واکنش می دهد و یک گروه کربوکسیل را تشکیل می دهد.
واکنش ان-هگزان با اسید هیدروکلریک
ان-هگزان می تواند با اسید هیدروکلریک واکنش دهد و محصولات مختلفی تولید کند. از جمله محصولات این واکنش ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هگزان کلرید (C6H13Cl)
- هگزانول (C6H13OH)
- هگزانوئیک اسید (C6H12O2)
واکنش ان-هگزان با اسید هیدروکلریک به دما و غلظت اسید بستگی دارد. در دمای پایین و غلظت کم اسید، محصول اصلی واکنش هگزان کلرید است. در دمای بالا و غلظت زیاد اسید، محصول اصلی واکنش هگزانول است.
در اینجا یک نمونه واکنش ان-هگزان با اسید هیدروکلریک آورده شده است:
C6H14 + HCl → C6H13Cl + H2
در این واکنش، هیدروژن یونیزه شده از اسید هیدروکلریک با یک اتم کربن از ان-هگزان واکنش می دهد و یک اتم کلر را جایگزین می کند.
آیین‌نامه‌های ایمنی ان-هگزان
ان-هگزان تحت مقررات ایمنی خاصی قرار دارد. این مقررات شامل موارد زیر است:
- آیین نامه ایمنی مواد شیمیایی خطرناک
- آیین نامه ایمنی مخازن ذخیره مواد شیمیایی
کارکنانی که با ان-هگزان کار می کنند باید آموزش های ایمنی لازم را دریافت کنند.
بازار جهانی ان-هگزان
بازار جهانی ان-هگزان در سال 2022 ارزشی بالغ بر 33.9 میلیارد دلار داشت و انتظار می رود تا سال 2028 با نرخ رشد سالانه مرکب (CAGR) 4.5 درصد به ارزش 44.7 میلیارد دلار برسد.
رشد بازار ان-هگزان به عوامل مختلفی از جمله افزایش تقاضا برای ان-هگزان در صنایع مختلف، افزایش تولید نفت خام، و کاهش هزینه های تولید ان-هگزان مرتبط است.
