روغن ماهی چیست؟

روغن یا چربی است که از پوست ماهی های روغنی استخراج می شود. گاها نیز این ماده از جگر ماهی های دیگر تولید می شود. این مورد مشابه استخراج روغن کبد ماهی است. از جمله این ماهی ها می توان به شاه ماهی، ماهی تن، آنچوری و ماهی خال دار اشاره کرد. در گذشته، این ماده عمدتاً به عنوان یک ماده مهم در خوراک آبزی پروری و همچنین در خوراک دام مانند طیور و خوک استفاده می شد. اما امروز خواص تغذیه ای و فیزیکی آن باعث شده است که به ماده ای جذاب در رژیم غذایی انسان تبدیل شود.

ویژگی ها و خواص روغن ماهی

روغن ماهی در انواع اسیدهای چربی که از آن ها تشکیل شده است منحصربفرد است و منبع عالی از اسیدهای چرب غیر اشباع C20 و C22 امگا ۳ است. همچنین این روغن حاوی چربی امگا ۳ با نام ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) است. پیش سازهای ایکوزانوئيد برای کاهش التهاب در بدن کاربرد دارند.

همچنین این ترکیب در پیشگیری از بیماری های قلبی و مغزی بسیار موثر است. حدود 30 درصد این روغن از امگا 3 و 70 درصد باقی مانده از سایر چربی ها تشکیل شده است. علاوه بر این، معمولا حاوی مقداری ویتامین A و D نیز است. از دیگر مواد مهم موجود در این روغن، امگا ۶ است که در مقایسه با امگا ۳ مقدار کمتری دارد اما وجود آن در روغن موجب افزایش خواص آن شده است.

فواید و مزایای روغن ماهی

سازمان بهداشت جهانی (WHO) خوردن 1 تا 2 وعده ماهی را در هفته به دلیل وجود مقدار امگا ۳ فراوان موجود در ماهی بسیار توصیه می کند. با این حال، اگر 1 تا 2 وعده ماهی در هفته نمی خورید، مکمل های این روغن می توانند به شما کمک کنند تا امگا 3 کافی دریافت کنید.

امگا 3 اصلی موجود در روغن ماهی شامل ایکوزاپنتانوئیک اسید (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک اسید (DHA) هستند، در حالی که امگا 3 موجود در منابع گیاهی عمدتاً اسید آلفا لینولنیک (ALA) است. اگرچه ALA یک اسید چرب ضروری است، EPA و DHA فواید سلامتی بیشتری دارند. در ادامه به فواید این ترکیب می پردازیم.

سلامتی قلب

ناراحتی های قلبی یکی از مهم ترین دلایل مرگ و میر در دنیاست. مطالعات نشان می دهد مصرف روغن ماهی نقش بسیاری در کاهش بیماری های قلبی دارد. برخی از فواید این روغن برای سلامتی قلب شامل موارد زیر است:

• سطح کلسترول: این ماده می تواند سطح کلسترول خوب بدن HDL را افزایش دهد. با این حال تاثیری بر کاهش سطح کلسترول بد LDL ندارد.
• تری گلیسیرید: می تواند میزان تری گلسیرید بدن را حدود ۱۵-۳۰٪ کاهش دهد.
• فشار خون: حتی اگر به مقدار و دوز کم از این ترکیب استفاده شود، می تواند به کاهش فشار خون در افراد با فشار خون بالا کمک کند.
• پلاک: ممکن است از پلاک‌هایی که باعث سخت شدن شریان‌های شما می‌شوند، جلوگیری کند، و همچنین پلاک‌های شریانی را در افرادی که از قبل پلاک دارند، پایدارتر و ایمن‌تر کند.
• آریتمی های کشنده: در افرادی که در معرض خطر هستند، ممکن است حوادث آریتمی کشنده را کاهش دهد. آریتمی ریتم غیرطبیعی قلب است که در موارد خاص می تواند باعث حمله قلبی شود.

کمک به درمان اختلالات روانی

مغز شما تقریبا از 60 درصد چربی تشکیل شده که بیشتر این چربی ها از اسیدهای چرب امگا 3 تشکیل شده است. بنابراین، امگا 3 برای عملکرد طبیعی مغز ضروری است. در واقع، برخی از مطالعات نشان می دهد که افراد مبتلا به اختلالات روانی خاص سطح امگا 3 خون کمتری دارند.

جالب توجه است، تحقیقات نشان می دهد که مکمل های امگا ۳ می توانند از شروع یا بهبود علائم برخی از اختلالات روانی جلوگیری کنند. به عنوان مثال، می تواند شانس ابتلا به اختلالات روان پریشی را در افرادی که در معرض خطر هستند کاهش دهد. علاوه بر این، مکمل های آن در دوزهای بالا ممکن است برخی از علائم اسکیزوفرنی و اختلال دوقطبی را کاهش دهد.

کمک به کاهش وزن

همانطور که می دانید چاقی می تواند خطر ابتلا به بیماری های را در افراد افزایش دهد. داشتن اضافه وزن بیماری هایی مانند بیماری قلبی، دیابت و سرطان را به میزان قابل توجهی افزایش می دهد. استفاده از مکمل های امگا ۳ می تواند به داشتن تناسب اندام و بهبود مشکلات قلبی کمک کند. علاوه بر این، برخی از مطالعات نشان می دهد که این مکمل ها، همراه با رژیم غذایی یا ورزش، می توانند به کاهش وزن کمک کنند.

کمک به سلامتی چشم

همانطور که مغز به وجود امگا ۳ بستگی دارد، سلامت چشم نیز به این چربی ها متکی هستند. تحقیقات نشان می دهد افرادی که به مقدار کافی امگا ۳ دریافت نمی کنند، بیشتر از سایر افراد ریسک ابتلا به بیماری های چشمی را دارند. مصرف دوز بالای امگا ۳ به مدت 19 هفته بینایی را در همه بیماران AMD بهبود می بخشد.

کمک به کاهش التهاب

از آنجایی که این ترکیب دارای خواص ضد التهابی است، ممکن است به درمان التهاب کمک کند. در افراد استرسی و چاق، روغن امگا ۳ می‌تواند تولید و بیان ژن مولکول‌های التهابی به نام سیتوکین‌ها را کاهش دهد.

روغن ماهی برای پوست

بزرگترین عضو بدن شما پوست بوده که شامل مقدار زیادی اسیدهای چرب امگا 3 است. سلامت پوست می تواند در طول زندگی شما کاهش یابد، به خصوص در دوران پیری یا پس از قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید این مورد تشدید پیدا می کند. تحقیقات نشان می دهد که مکمل امگا ۳ در درمان اختلالات پوستی مانند پسوریازیس و درماتیت موثر است.

روغن ماهی برای کودکان

از مهم ترین بیماری ها و اختلالات رفتاری در کودکان اختلال نقص توجه و بیش فعالی است. با توجه به اینکه امگا 3 بخش قابل توجهی از مغز را تشکیل می دهد، دریافت مقدار کافی از آن ممکن است برای پیشگیری از اختلالات رفتاری در اوایل زندگی کودکان مهم باشد. مکمل های روغن ماهی ممکن است بیش فعالی، بی توجهی، تکانشگری و پرخاشگری را در کودکان بهبود بخشد.

فواید دیگر روغن ماهی

• کمک به بارداری و سلامتی کودک
• جلوگیری و کمک به درمان کبد چرب
• کمک به کاهش علايم افسردگی
• پیشگیری از علائم زول مغزی
• بهبود علائم آسم و آلرژي
• کمک به سلامتی استخوان ها

طریقه مصرف قرص روغن ماهی

مقدار دوز مصرف روغن ماهی امگا ۳ بسته به سن و سلامتی شما متفاوت است. سازمان بهداشت جهانی ( WHO) مصرف روزانه ۲/۰- ۵/۰ گرم (200-500 میلی گرم) را توصیه می کند. در موارد بارداری و در دوران شیردهی و یا در صورت ابتلا به بیماری های قلبی، ممکن است به مقدار دوز بیشتری نیاز باشد که باید با پزشک مشورت شود.

بهتر است مکمل روغن ماهی را انتخاب کنید که حداقل ۳/۰ گرم (300 میلی گرم) EPA و DHA را در هر وعده تامین کند. بهتر است مکمل روغن ماهی امگا ۳ خود را همراه با وعده غذایی حاوی چربی مصرف کنید.

اثرات جانبی روغن ماهی

این ماده احتمالاً در دوزهای 3 گرم یا کمتر در روز برای اکثر افراد بی خطر است. مصرف بیش از 3 گرم در روز ممکن است احتمال خونریزی را افزایش دهد. عوارض جانبی روغن ماهی شامل سوزش سر دل، اسهال و خونریزی از بینی است. مصرف مکمل های آن همراه با وعده های غذایی یا فریز کردن شان می تواند این مشکلات را کاهش دهد.

مصرف مقادیر زیاد این ماده از منابع غذایی احتمالاً ناامن است. برخی از ماهی ها به جیوه و سایر مواد شیمیایی آلوده هستند. در این مورد استفاد از مکمل های آن ایمن است چرا که این مکمل ها معمولاً حاوی این مواد شیمیایی نیستند.

از کجا روغن ماهی را بخرم؟

شما می توانید مشخصات و قیمت انواع بسته بندی روغن ماهی را در فروشگاه آنلاین ای آز فعال در حوزه ی فروش مواد شیمیایی و تجهیزات آزمایشگاهی مشاهده بفرمائید.